TÜKETİCİ HUKUKU
Tüketici hukuku; tüketicilerin yasal haklarını koruyan, tüketicilerin maddi ve manevi zararlarını karşılamak adına düzenlemeler içeren hukuk dalıdır. Tüketiciye ayıplı, hasarlı mal veya hizmet sunulması durumunda, tüketicinin sağlık ve güvenliklerini korur ve zararların karşılanmasını hedefler. Hizmet veren ve tüketici arasında oluşabilecek uyuşmazlıklar tüketici hukukunun konusunu oluşturur.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda “Bu Kanunun amacı; kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı, tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektir.” maddesi ile kanunun amacı açıkça anlatılmıştır.
Tüketici uyuşmazlıklarında görevli mercii uyuşmazlığın parasal sınırına göre belirlenir. Parasal sınırlar, her yıl için ayrıca düzenlenir. Uyuşmazlığın parasal değerine göre ilçe tüketici hakem heyeti, il tüketici hakem heyeti veya tüketici mahkemeleri uyuşmazlığın çözümünde görevli mercii olarak belirlenir. 2023 yılı için Tüketici Mahkemesine başvurularda parasal sınır 66.000 Türk lirası olarak belirlenmiştir. Parasal sınırın altında kalan uyuşmazlıklarda tüketici, İl Tüketici Hakem Heyeti veya İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapabilir.
Tüketici mahkemelerinde görülecek davalar için arabuluculuk dava şartıdır. Arabuluculuk aşamasında, uyuşmazlık dava aşamasına taşınmadan önce tarafsız bir arabulucu vasıtasıyla tarafların anlaşma ihtimali değerlendirilir. Bu aşamada anlaşma sağlanamazsa uyuşmazlık davaya taşınır. Tüketici hakem heyetinin görev alanına giren uyuşmazlıklarda arabuluculuk şartı bulunmamaktadır. Tüketici hakem heyeti uyuşmazlığın çözümünü hızlandıran bir kurumdur. Mahkemelerin yükünü azaltmak ve uyuşmazlıkların kısa sürede çözümünü sağlamak amacıyla tercih edilen alternatif bir çözüm yoludur.
Tüketici uyuşmazlıkları yalnızca mal alım satımına ilişkin değildir. Niteliğine göre çeşitli hizmetler de tüketici uyuşmazlıklarının konusunu oluşturur. Örneğin; lazer epilasyon hizmetinden kaynaklı uyuşmazlıklar tüketici uyuşmazlığı olarak nitelendirilir. Lazer epilasyon hizmetinden kaynaklı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu güncel yargıtay kararlarında da açıklanmaktadır. Bu alanda en çok çıkan problemlerden biri lazer epilasyon işlemi sonucunda vücutta meydana gelen yanıklar ve çeşitli komplikasyonlardır. Olayın mağduru olan taraf hizmet sağlayıcıdan zararının tazminini talep edebilir. Hizmet sağlayıcının kusurlu olduğu tespit edildiği takdirde aleyhine maddi ve manevi tazminata hükmedilebilir. Bu gibi hizmete ilişkin uygulamalarda olayın hukuki boyutu olduğu gibi cezai boyutları da olabilir. Haksız fiil teşkil eden eylem aynı zamanda suç unsurları taşıyorsa hizmet sağlayana cezai yaptırımlar uygulanması da mümkündür. Somut olayın niteliğine göre uygulanabilecek hukuki işlemler belirlenerek çözüm stratejisi oluşturulabilir.
Tüketici hukukuna ilişkin bazı dava ve işlemler aşağıdaki şekilde sıralanabilir;
- Ayıplı mal ve hizmetlerden kaynaklanan davalar
- Abonelik sözleşmesinden kaynaklanan davalar
- Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne müracaatlar
- Devremülk sözleşmelerinden kaynaklanan davalar
- Mesafeli satışlardan doğan davalar
- Haksız fiillerden doğan davalar
- Kredi kartı sözleşmesine ilişkin davalar
- Tüketici kredilerinden doğan davalar
- Konut finansmanı sözleşmelerinden kaynaklı davalar
- Taksitli ve kampanyalı satışlardan kaynaklı davalar
Yukarıda sıralanan dava türleri ve tüketici uyuşmazlıklarına ilişkin diğer iş ve işlemleriniz için Avukat Umut UĞUR hukuk büromuza ulaşarak detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.